مقدمه: آنچه در ادامه می آید نظرات حاضرین شرکت کننده در جلسه است. ما نظری در مورد درستی و نادرستی آنها نداریم. نظراتی را آورده­ایم که در جلسه مخالف نداشته ‎اند. نام ارائه کننده نظر را نیاورده­ایم. انتظارمان این است که با آوردن این نظرات شما هم اظهار نظر نموده باعث روشنی قسمت ‎های ناروشن کشاورزی پسته بشوید. از شما تقاضای مساعدت داریم.

شانزده عنصر شیمیایی برای رشد گیاه ضروری تشخیص داده شده اند. این عناصر عبارتند از  کربن، اکسیژن، هیدروژن، ازت، فسفر، پتاسیم، کلسیم، منیزیم، گوگرد، آهن، روی، مس، بر، منگنز، کلر و مولیبدن.

گیاه کربن، هیدروژن و اکسیژن مورد نیاز خود را از هوا میگیرد. سایر عناصر براساس مقدار آن ها در گیاه معمولا به دو دسته عناصر پرمصرف و کم مصرف تقسیم می شوند. عناصر پرمصرف شامل ازت، فسفر، پتاسیم، کلسیم، منیزیم، گوگرد و عناصر کم مصرف شامل آهن، روی، مس، بر، منگنز، کلر و مولیبدن می باشند. تامین متعادل عناصر کم مصرف و پرمصرف باعث افزایش رشد گیاه، مقاومت به افات و بیماری ها و تنش های محیطی و همچنین افزایش کمیت و کیفیت میوه می شود. در مناطق پسته‌کاری، باغداران بیشتر روی مصرف کودهای ازت، فسفر و پتاس تمرکز دارند و به تامین عناصر کم مصرف (آهن، روی، مس، منگنز) زیاد توجه نمی کنند.

آهن: آهن یک عنصر بسیار مهم در تولید کلروفیل (سبزینه) و بسیاری از آنزیم های گیاهی می باشد. کمبود اهن به شدت رشد گیاه و میزان محصول را تحت تاثیر قرار داده و در دراز مدت باعث ضعف و حتی خشکیدگی درخت می شود . کمبود آهن موجب رنگ پریدگی در اثر فقدان کلروفیل کافی در برگ ها، تغییر رنگ میوه ها به قرمز ماتیکی، کاهش تعداد دانه در خوشه و کوچک شدن میوه ها، ایجاد لکه و خشکیدگی غیر منظم در سطح برگ در ماه های تیر و مرداد و زودشکافی پوست نرم پسته به افلاتوکسین می شود.

روی: عنصر روی در ساختار هورمون اکسین (هورمون رشد) سهیم بوده و همجنین برای گل انگیزی و تولید گرده و گرده افشانی ضروری است. علایم کمبود روی به صورت تاخیر در باز شدن جوانه های گل (درختان دیر سبز می شوند)، مواج شدن برگ ها، کوتاه شدن فاصله میان گره ها و لختی شاخه ها و در نتیجه ایجاد سرخشکیدگی،

 کوچک شدن برگ و میوه وکاهش تعداد دانه ها در خوشه و افزایش درصد پوکی بروز می کند.

مس: یکی از اجزای تشکیل دهنده بسیاری از انزیم های گیاهی است ونقش اصلی آن در تولید انرژی می باشد. مس در درختان پوسته بیشترین تاثیر خود را در سطح پهنک برگ می گذارد.درصورت کمبود مس، برگ ها کوچک می شوند با کوچک شدن سطح برگ گیاه از نظر فتوسنتز و تولید انرژی به شدت تحت تاثیر قرار گرفته و موجب ضعف عمومی درخت می شود. علایم کمبود مس به صورت ریزو قرمز شدن برگ و میوه (ایجاد عارضه قرمزو)، سوختگی برگ های جوان در رویش های ثانیویه ( رشد صیفی با رشد تیرماهی، (ایجاد سرخشکیدگی و عصایی و قرمز شدن شاخه ها می باشد.

برای رفع کمبود میکرو به صورت های زیر میتوان عمل کرد:

1: استفاده از کودهای سولفات میکرو درون جالکود روی کودهای دامی زمستان

2: استفاده از کودهای میکرو معدنی محلول همراه با آبیاری در بهار

3: محلول پاشی کودهای میکرو در بهار

- تا پایان اردیبهشت ماه می توان از نیترات کلسیم استفاده کرد.

- انجام ابیاری در اردیبهشت ماه موجب افزایش عارضه خواهد شد اما با شرایط آبی منطقه چاره ای نداریم و باید ابیاری را انجام دهیم برای کاهش خسارت همراه با آب آبیاریباید نیترات کلسیم استفاده کرد.

پوسیدگی طوقه و ریشه پسته (گموز)

پوسیدگی طوقه و ریشه پسته یکی از مهمترین بیماری های پسته در ایران است که به آن شیره سیاه، انگومک و گموز هم گفته می شود. عامل این بیماری نوعی قارچ به نام فیتوفترا می باشد که با ورود عامل بیماری به باغ و ایجاد شرایط مساعد، بیماری به سرعت گسترش می یابد.  این قارچ در محل های مرطوب فعالیت بیشتری دارد و با هجوم به ناحیه طوقه و ریشه درختان باعث خشک شدن و مرگ درخت می شود.

روش های انتشار:

عامل بیماری یک قارچ خاکزی می باشد که توسط ریوسپور های قارچ که در آب موجود در خاک شنا نموده و خود را به ریشه میزبان می رسانند و یا توسط وسایل کشاورزی آلوده، خاک و یا نهال آلوده در باغ منتشر می شود.

علایم بیماری روی قسمت های هوایی:

- خشک شدن نیمی از درخت یا تمام درخت به ویژه در فاصله خرداد تا آبان.

- در بعضی موارد خشک شدن همراه با ریزو زرد شدن برگ ها، تغییر شکل و نامتقارن شدن برگ ها، خشک شدن محل اتصال برگچه و دمبرگ و کاهش خوشه و ریز شدن میوه می باشد.

- در بسیاری از موارد در روزهای گرم تابستان درخت سبز خشک می شود.

- باقی ماندن برگ های خشک شده پس از خزان روی درخت.

علایم بیماری در قسمت های زیرزمینی:

- لکه های نرم و تیره روی پوست ناحیه طوقه تشکیل می شود.

- در درختان آلوده به گموز، در محل طوقه و یا 20 تا 30 سانتی متری بالای سطح زمین قطرات شفاف صمغ تشکیل می شود، که این قطرات در مجاورت هوا به تدریج قهوه ای رنگ می شود.

- پوست قسمتی از طوقه درخت آلوده که در داخل خاک وجود دارد به آسانی از چوب جدا شده و در زیر آن لایه ای از ترشحات سفید شیری یا چرکی دیده می شود.

- در مواردی ترشح صمغ در ناحیه طوقه باعث بهم چسبیدن خاکدانه های اطراف درخت و به وجود آمدن کلوخه های بزرگ می شود.

روش های کنترل:

- مدیریت آبیاری به خصوص در جاهایی که خاک سنگین است.

- کنار زدن خاک پای درخت و آفتاب دهی خاک (آغلو).

- حذف و ریشه کنی درختان خشک شده و ضدعفونی این قسمت با آهک.

- سم پاشی با قارچ کش الیت.

- میزان مصرف الیت دونیم کیلو در هزار لیتر آب می باشد.

- بهترین زمان برای سمپاشی  در شرایط رفسنجان ازدهم تا آخر اردیبهشت ماه مصادف با باز شدن کامل برگ و یا توقف رشد سرشاخه های سال جاری می باشد.

- در باغ های با الودگی شدید و مرگ ومیر بالای درختان لازم است سم پاشی در درختان بیمار و همچنین درختان سالم اطراف ان ها تا حداکثر چهار نوبت صورت می گیرد.

- در باغ های با آلودگی کم که بیماری در آن ها به راحتی قابل تشخیص نیست فقط یک مرتبه سم پاشی کافی است.