ويژگي آب وهوايي ونوع خاك برخي از مناطق كشور، سبب شده تا تعداد قابل توجهي از محصولات كشاورزي به دست آمده ،از لحاظ طعم وكيفيت منحصر به فرد بوده وعلاوه بر جذب مشتريان داخلي، خارجيان را نيز به سوي خود جلب كند. يكي از اين محصولات پسته ايران است كه مزه وطعم آن سبب شده تا بسياري ازكشورهاي جهان از مشتريان پروپا قرص آن باشند، تا جايي كه ايالات متحده امريكا كه خود از مهمترين قطبهاي توليد اين محصول است، براي ازدست ندادن بازار پسته اش علاوه بر وضع قوانين سخت وارداتي برچسب آلوده بودن اين محصول به آفلاتوکسین را نيز زده ومانع فروش آن دراين كشور شود .

كيفيت وطعم ومزه پسته توليدي در ايران سبب شده تا خيلي از كشورها اين محصول را بشناسند و متقاضي هميشگي آن باشند.

آمارها نشان مي دهد ، از 190هزار تن انواع پسته اي كه در كشور توليد مي شود تنها 20تن به مصرف داخلي رسيده،10تن به ضايعات تبديل شده ومابقي به كشورهايي چون چين، ویتنام، امارات متحده عربی، ترکیه، قزاقستان، آلمان، عراق، هند و پاکستان صادر مي شود.در حالي كه در سالهاي اخير بسياري از مشكلات داخلي ويا خارجي سبب شده تا روند فروش اين محصول همواره با كش وقوس هايي مواجه باشد، اما هيچگاه اين موضوع نتوانسته سدي در برابر دوستداران اين محصول خوشرنگ ايجاد كند.سالها قبل استان هايي همچون كرمان وسمنان از مهمترين مراكز كاشت پسته به حساب مي آمدند، اما با پيشرفت كشور در زمينه هاي كشاورزي وشناسايي مناطق مستعد براي كاشت پسته،هم اكنون اين محصول در استانهايي همچون کرمان، خراسان رضوی، یزد، فارس، خراسان جنوبی، سمنان، مرکزی، قزوین وتهران نيز به يكي ازقطب هاي مهم توليد اين محصول استراتژيك در آمده است.

مقام ايران بين كشورهاي مطرح

با وجود خشكسالي ها ومشكلاتي كه در چند سال اخير گريبانگير درختان پسته كشور شده است اما بكار گيري روش هاي نوين كشاورزي سبب شده تا مشكلات خاصي در اين زمينه پيش نيايد.

رمضان رویین‌تن مدیرکل دفترامور میوه‌های سردسیری و خشک معاونت باغبانی وزارت جهاد كشاورزي در اين خصوص مي گويد: با وجود خشكسالي كه در سالهاي اخير استان كرمان با آن مواجه شده، 110 هزار تن پسته در اين منطقه توليد شد که توانست بالاترين ميزان را به خود اختصاص دهد.

وي مي افزايد:امسال باغداران كرماني با بكار گيري روش هاي نوين آبياري موفق شدند كه بهترين راندمان توليد را داشته باشند.

آمارها نشان مي دهد باوجود تمامي مشكلات، ايران با توليد سالانه190هزار تن انواع پسته رتبه اول اين محصول را در جهان دارد پس از آن آمریکا با تولید ۱۴۰٬۰۰۰ و ترکیه با ۶۰٬۰۰۰ تن مقام دوم و سوم اين محصول را دارند.كارشناسان علت پر طرفدار بودن پسته ايراني را در بين ساير محصولات مشابه را تنوع ارقام، میزان کم اسیدهای چرب اشباع‌شده، درصد بالای خندان بودن آن و شکوفایی و سابقه خوب این محصول مي داند.

مدیرکل دفتر امور میوه‌های سردسیری و خشک معاونت باغبانی، جهاد كشاورزي قيمت هر كيلوپسته در بازار جهاني بهای پسته صادراتی را 9 تا 11دلار برای هر کیلوگرم اعلام مي كنند ومي گويد: براين مبنا متوسط قیمت خریدهركيلو پسته از باغداران 24هزار تومان است که این میزان تا 34هزار تومان نیز افزایش پيدا مي كند به طوري كه سال گذشته یک میلیارد و 600میلیون دلار صادرات داشتيم.

امريكايي متضرر از پسته ايراني

ويژگي هاي منحصر به فرد پسته هاي توليد ايران سبب شده تا علاوه بر بازارهاي جهاني، بازارهايي آمريكايي نيزبا وجود توليد اين محصول در باغات كاليفرنيا، جذب مزه وكيفيت اين محصول ايراني شوند به طوري كه

پسته كاران امريكايي از اين بابت بالاترين ضرر را متحمل شوند.

درحالي كه وجود تحريم هاي قديمي وجديد امريكايي ها به ندرت باعث ورود اين محصول به آن كشور شده است اما باغداران آليفرنيايي با هماهنگي با قانونگذاران اين كشور سود واردات پسته ايراني به خاك امريكا را تا 300درصد افزايش دادند، تا همه راهها را ببندند .

البته اين پايان ماجرا نبود شايعه وجود ماده سمي آفلاتوکسین در پسته ايراني سبب شد تا تقريبا اين محصول جز در ايران وچند كشور خاص مشتري نداشته باشد.

اسدالله عسگراولادی رئیس اتاق بازرگانی ایران و چین در اين خصوص به "جوان" مي گويد: از ديرباز آمریکا در تولید پسته، رقیب اصلی ایران محسوب می شد، هرچند تولید پسته آمریکا حدود 20درصد از تولید پسته ایران بیشتر است، اما صادرات پسته آمریکا از صادرات کشور ما کمتر است. به گونه‌ای که ایران بزرگترین صادرکننده پسته در دنیا است و سال گذشته ما بالغ بر یک میلیارد و 300میلیون دلار صادرات پسته به جهان داشتيم .

وي درخصوص ماجراي وجود سم آفلاتوکسین در پسته هاي ايران مي افزايد: در زمان برداشت، به علت باز بودن درزهای پسته و همچنین رطوبت شبنم خود، آفت پسته نوعی قارچ تولید می‌کند که به آفلاتوکسین معروف بوده وتوليد سرطان مي كند كه وزارت جهاد کشاورزی و سازمان ملی استاندارد با تغییر اصول داشت و برداشت، از سنتی به علمی اين مشكل را براي هميشه حل كرد.

عضو سابق صادر كننده خشكبار كشور در خصوص مشكلات صادرات نيز مي گويد: براي صادرات پسته با برخي چالش ها مواجهند، اول بحث ماليات وارزش افزوده ،دومين بحث تحريم بانكي بود كه خوشبختانه در حال برطرف شدن است، بعدهم در بازاريابي مشكل داريم چون به نمايشگاه داران براي حضور در نمايشگاه هاي بين المل يارانه نمي دهند ودر ضمن از لحاظ بسته بندي مشكل داريم.

لذا با شرايط پيش آمده بايد اميدواربود كه صادرات پسته كشور بتواند به عنوان يك كالاي غير نفتي جبران صادرات نفت را كند.